خوردی اما روزه ات باطل نشد

رئیس قوه قضاییه در آستانه ماه رمضان اعلام کرد « آمار نشان می‌دهد در این ماه، میزان جرم و جنایت در جامعه کاهش می‌یابد».

در سالهای اخیر بارها با این ادعا از جانب برخی از افراد مواجه بوده ام، اما ایشان البته هرگز در راستای دفاع از مدعای «تأثیرگذاری مثبت مناسک مذهبی در جامعه»، زحمت ارائه آمار دقیق و مشخص درباره رابطه ی کاهش جرائم با شروع ماه رمضان را به خود نمی دادند.

اما این بار، مدعای مذکور از جانب رئیس قوه قضاییه مطرح شده، آن هم با تکیه و تأکید بر «وجود آمار».

من در این مقام، مدعای آیت الله رئیسی را حمل بر صحت می کنم و می پذیرم که “آمار نشان می دهد که در ماه رمضان میزان جرم و جنایت در جامعه کاهش می یابد”. اما پرسش از حضرتش و سایر مدعیان در این زمینه این است که آیا بر توابع و توالی اصل این مدعا واقفید؟

یکی از مهم ترین و برجسته ترین توابع و توالی این مدعا از این قرار و بر این مدار است که “اکثر مجرمان و جنایت کاران، مسلمانان قائل به انجام مراسم و مناسک اسلامی هستند”.

که گفت:

ملحد گرسنه در خانه ی خالی بر خوان

عقل باور نکند کز رمضان اندیشد

از دیگر سو، این چه نوع نگرش و اعتقادی نسبت به دین اسلام است که یکی از فرائض آن به عنوان روزه در ماه رمضان، آنچنان منبسط و فربه شده است که مجرمین و جانیانِ مسلمان در 11 ماه دیگرِ سال پروایی از انجام جرم و جنایت ندارند، اما محال است در ماه رمضان در راستای عادت مألوف و طریق معروف، عمل کنند!

آیا در قرآن از لحاظ تأکید و توالی و تکرار، می توان اهمیتی که حضرت باری بر فرائض دیگر و البته بر رعایت موازین اخلاقی مطرح کرده را با روزه ی ماه رمضان مقایسه کرد؟

نکته قابل توجه و تأمل درباره ی این موضوع جز این نیست که اگر می توان با تکیه و تأکید بر روزه ی ماه رمضان، اقدام به کاهش جرم و جنایت در”جامعه اسلامی” کرد، چرا دامنه ی این تکیه و تأکید را حضرات نتوانسته اند به دیگر فرائض، و به اوامر و نواهی اخلاقیِ مندرج در قرآن بکشانند؟

باید گفت:

پرسشی کان هست همچون دشنه تیز

پاسخی دارد همه خونابه ریز

و “پاسخ خونابه ریز” پرسش مذکور جز این نیست که؛ در جامعه ی ایران تحت هدایت و ولایت فقها، طی سده های اخیر، و از جمله در 4 دهه گذشته، فرجام سلطه و سیطره ی “فقه بر فلسفه و اخلاق” چنان بوده که مسلمانان می توانند از این مسیر گام به ارتکاب انواع جرائم و جنایات بگذارند که؛ «11 ماه هرچه می توانیم می کنیم، ماه رمضان روزه می گیریم و شب قدر توبه می کنیم و تمام!».

مدعای اخیر رئیس قوه قضاییه، هرگز به معنای تأثیرگذاری مثبت مراسم و مناسک دینی در کاهش جرائم و جنایات در جامعه نیست، که حتی اگر این مدعا بهره ای از صحت داشته باشد، حضرتش از منظر ارائه استدلال در راستای اثبات آن مدعا، ره به خطا پیموده اند. بلکه مدعای مذکور، از قضا، بیشتر به کارِ اثباتِ سلطه و سیطره ی سرطانی فقه بر ذهن و ضمیر مسلمانان در این کشور، می آید.

اذهان ناآزموده البته انتقاد از “سلطه و سیطره ی سرطانی فقه” را به معنای حمله به اصل و اساس “فقه” می دانند، گرچه بر اهل معنا، پوشیده نیست که چنین نیست و تفاوت این دو از پاشنه تا پیشانی است.

این دو بیت نیز در تأمل نسبت به لب لباب همین وجیزه، از خاطر گذشت و قلمی شد:

ای دریغا بر رسول قلبِ تو _

آیه ی “انسانیت” نازل نشد

با دهانِ روزه، حق ِ خلق را _

خوردی اما روزه ات باطل نشد

نی ما جوادپورمجموعه آثار

بین طبقه پانزدهم و شانزدهم

ملکه در کندوی تهلکه

سقفِ سربلندی

مخلوقات اشرف

بازگشت به جدید

دو حکومت، دو بختیار، دو ترور

خریدِ حمید

تقلید تولید و تولید مقلد

ایران و کاتخونِ شیعه

پیکار با انکار ایران

بی‌شـرف

نی ما جوادپور مجموعه آثار